နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက် သောကြာနေ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ UNSC ကြေညာချက်ဟာ ပြည်တွင်း၊ ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၅၂၁ ခုအတွက် စိတ်ပျက်စရာ ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။
ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CSO မဟာမိတ်အဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက်တွင် ဆလိုင်းဇာဥက ပြောသည်။
“ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီမှာ မြန်မာနိုင်ငံက အခြေအနေကို ဆွေးနွေးဖို့ ဆွေးနွေးနေချိန်မှာ စစ်တပ်က ထန်တလန်မှာ အိမ်တွေ ထပ်ပြီး မီးရှို့တယ်။”
အောက်တိုဘာလ (၃၀) ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်မှ ထန်တလန်မြို့ကို လောင်စာ ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ နေအိမ်ရာနှင့်ချီ၍ အရပ်သား ထောင်ပေါင်းများစွာ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။
ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့နဲ့ တပ်မတော်ကို အရေးယူဖို့ ပျက်ကွက်တာကြောင့် ချင်းပြည်နယ်မှာ အဖျက်အဆီးတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ ဆလိုင်းဇာဥက္ကာက ပြောပါတယ်။
“သူတို့ [Burma Army] ဩဂုတ်လကတည်းက ချင်းပြည်နယ်မှာ ဘုရားကျောင်းနဲ့ ဘာသာရေး အဆောက်အဦ ၂၂ ခုထက်မနည်း မီးရှို့ဖျက်စီး ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။”
CSO မဟာမိတ်အဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီသည် ၎င်း၏အဖွဲ့ဝင်အချို့ကို မြန်မာစစ်တပ်ထံ လက်နက်ရောင်းချခြင်းမှ အမြတ်အစွန်းရခဲ့သောကြောင့် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အရေးယူဆောင်ရွက်မှု ကင်းမဲ့ကြောင်း ရှင်းပြနိုင်ကြောင်း ထောက်ပြထားသည်။
“အိန္ဒိယနှင့် ရုရှားတို့ အပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်များသည် အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းစဉ်ကတည်းက မြန်မာစစ်အစိုးရထံ လက်နက်နှင့် နှစ်မျိုးသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို လွှဲပြောင်းရောင်းချခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံသည် အဓိက လက်နက်ထောက်ပံ့သူဖြစ်ပြီး စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစုများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ဆောင်နေပါသည်။”
မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အထူးအကြံပေးကောင်စီ (SAC-M) မှ ယခုလုပ်ဆောင်နေသည့် လွတ်လပ်သော ကုလသမဂ္ဂ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးမှူးဟောင်းများနှင့် နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ကျွမ်းကျင်သူများအဖွဲ့]က 2021 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် “မြန်မာနိုင်ငံတွင် နောက်ထပ် ကျရှုံးမှုဘေးနားရှိ ကုလသမဂ္ဂ” က သတိပေးခဲ့သည်။
SAC-M ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ်အား ‘ခေါင်းဆောင်မှု ကင်းမဲ့ခြင်း’ ကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး “လုံခြုံရေး ကောင်စီအတွင်း လေငန်းတက်ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ ပျက်ကွက်ခဲ့သည့် နောက်ထပ် ရှစ်လတာ ကာလသို့ ထပ်လောင်း တိုးလာခဲ့သည်။”
မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း မစ္စ Yanghee Lee က SAC-M ကို တည်ထောင်သူ အဖွဲ့ဝင်တဦးလည်း ဖြစ်တဲ့အကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် (ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်) က လူထုအပေါ် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှု အဆင့်က သူ့မှာ ဘာကိုမှ ချုပ်ကိုင်ထားတာ မရှိဘူးဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သက်သေပြနေပါတယ်။ စစ်အစိုးရသည် အကြမ်းဖက်မှုများ၏ အရင်းအမြစ်ဖြစ်ပြီး အခြားနည်းဖြင့် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်းသည် ကြီးလေးသော မှားယွင်းသော အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်ဖြစ်သည်။” [commander-in-chief)isaclearindicationthathedoesnothaveagriponanythingThejuntaisthesourceoftheviolenceandtodeduceotherwiseisaseriousmisinterpretation”
ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ထိရောက်မှု မရှိသော ခေါင်းဆောင်မှုမှာ အဖွဲ့၏ အလုပ်ကို ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ဆောင်နိုင်မှုနှင့် အရပ်သားများအပေါ် မြန်မာစစ်တပ်၏ ထိုးစစ်ဆင်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် ကြားဝင်စွက်ဖက်ခြင်းအပေါ် ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားသွားကြောင်း ဆလိုင်းဇာဥက ပြောသည်။
“ကမ္ဘာ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ထက် ပိုမဆိုးခင်မှာ နောက်ထပ် အသက်ဘယ်လောက်နဲ့ နောက်ထပ်မြို့နယ် ဘယ်နှစ်မြို့နယ် ပျက်စီးရမယ်”
ကရင်လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ (KHRG) ၏ ပရိုဂရမ်ဒါရိုက်တာ နော်ထူးထူးက UN Security Council ၏ လုပ်ဆောင်မှု ပျက်ကွက်မှုသည် အသစ်အဆန်းမဟုတ်ကြောင်း Karen News နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
“မြန်မာစစ်တပ်အပေါ် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူဖို့ ကျနော်တို့ ဆော်သြနေခဲ့တာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ မကြာသေးမီက စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းမှု မတိုင်ခင် ဆယ်စုနှစ်နဲ့ချီပြီး သူတို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက် ကင်းမဲ့မှုအပေါ် ကျနော်တို့ အမြဲတစေ စိတ်ပျက်ခဲ့ရပါတယ်။”
UNSC ပျက်ကွက်မှုကြောင့် မြန်မာစစ်တပ်ကို လက်နက်ဆက်လက်ဝယ်ယူခွင့် ပြုထားသည်ဟု နော်ထူးထူးက ပြောသည်။
“ကမ္ဘာတဝှမ်း ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေး အတွက် ကတိကဝတ်ပြုရမယ့် ကမ္ဘာ့အဖွဲ့အစည်းတခုအနေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီကို ကျနော်တို့ ယုံကြည်မှု ဆုံးရှုံးနေပါတယ်။ စစ်တပ်က ပြည်သူတွေကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို အရပ်သားတွေအပေါ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စည်းရုံးရေး မစ်ရှင်တွေကတဆင့် ကောင်းကောင်းသိပြီး မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ စကားကို နားထောင်ဖို့ လိုတယ်” ဟု ဆိုသည်။
နော်ထူးထူး က UNSC မှ အရေးယူရန် ပျက်ကွက်ခြင်းသည် အရပ်သားများကို ပုံမှန်အတိုင်း ဆက်လက် အကြမ်းဖက်ရန် တပ်မတော်အား အခွင့်အရေး ပေးထားသည်။
“စစ်အာဏာရှင်တွေကို အရေးယူဖို့ UNSC က အချိန်ကြာကြာ ရပ်ဆိုင်းထားလေလေ၊ သူတို့နေ့စဉ်ဘ၀မှာ ထိတ်လန့်တကြား ဆက်လက်ရှင်သန်နေတဲ့ မြန်မာပြည်သူပြည်သားတွေကို စစ်တပ်က လက်နက်တွေ သုံးစွဲခွင့် ပိုရလေလေ”
နော်ထူးထူး သည် မြို့နယ်များ မီးလောင် မှုနှင့် အရပ်သား သိန်းနှင့်ချီ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ် နေရသော်လည်း မြန်မာ စစ်တပ် ထံ လက်နက်များ ဆက်လက် ရောင်းချ နေသည့် နိုင်ငံ များကို ဝေဖန် ပြောဆို ခဲ့သည်။
“ရုရှားနဲ့ အခုအိန္ဒိယတောင်မှ ပုံမှန်အတိုင်း လက်နက်တွေ ထောက်ပံ့ပေးနေပြီး၊ တရုတ်က အဓိက လက်နက်ထောက်ပံ့သူအဖြစ် ဆက်ရှိနေတယ်။ မြေပြင်မှာ ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ် သူတို့နဲ့ မဆိုင်သလိုပါပဲ။ မြန်မာပြည်သူတွေ ဘာဖြစ်သွားလဲ ဂရုမစိုက်ဘူး။ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းအမြတ်အစွန်းကိုပဲ အာရုံစိုက်ကြတယ်။”
UNSC ၏ ‘စိုးရိမ်မှုများ’ သည် မြန်မာပြည်သူများအတွက် တန်ဖိုးမရှိဟု နော်ထူးက ပြောသည်။
“စိုးရိမ်မှု” ဟူသော စကားလုံးသည် တန်ဖိုးမရှိပါ။ သူတို့သည် ဤ “စိုးရိမ်မှု” အနေအထားထက် ဘယ်သောအခါမှ မသွားပါ။ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုတွေ အပါအဝင် တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ ပျက်ကွက်တာကို ကျနော်တို့ မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ UNSC က ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူဖို့ ပျက်ကွက်တာက မြန်မာစစ်တပ်ကို အပြစ်ပေးအရေးယူဖို့ ခွင့်ပြုထားပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ အရေးတကြီး ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ လိုပါတယ်။”
ပို့စ်ကြည့်ရှုမှုများ-
၁၂၀
